Spend Matters NL

Gisteren haalde topman, Pier Eringa, van ProRail de volle aandacht van de politiek naar zich toe, door in het Financieel Dagblad te melden dat ProRail kennis ontbeert en niet adequaat met tegenvallers omgaat. Eringa is sinds april van dit jaar topman van ProRail en bezig met de herstructurering van het bedrijf.

De eerste reactie van politiek is al duidelijk. De staatssecretaris probeert het straatje van het ministerie schoon te vegen, waar het gaat om vragen aan ProRail om slecht nieuws onder de pet te houden. En de Tweede Kamer ruikt bloed om het de staatssecretaris moeilijk te maken.

De politiek heeft indertijd gekozen voor een splitsing van de Nederlandse Spoorwegen in vervoer en infrastructuur en zou wat dat betreft zeker zelfkritisch mogen zijn. Zeker ook omdat ProRail de indruk geeft de oren teveel naar de politiek te laten hangen.

Een ander beeld dat ik zag in de woorden van Eringa gaat over inkoop. Zo las ik twee zaken. Allereerst dat hij versterking zoekt voor het versterken van de vakkennis van inkoop en daarnaast versterking van de inhoudelijke technische kennis. Het FD schrijft: “De kennis van techniek, projectbeheersing en inkoop moet omhoog. Eringa wil daarvoor 150 nieuwe mensen werven.”

Als we terugkijken wat er de afgelopen jaren gebeurd is binnen ProRail, dan zien we dat ProRail een van de grootste voorstanders was van Best Value Procurement, oftewel prestatie-inkoop.

De methodiek om kennis neer te leggen, daar waar deze het beste vertegenwoordigd is, lijkt een goede keus en helemaal waar het gaat om activiteiten die niet de absolute core van het bedrijf zijn. Zo beheren tal van technische dienstverleners installaties in gebouwen en bedrijven, waar de gebruikers geen directe kennis van hebben. Outputsturing werkt dan uitstekend en leveranciers zijn ook nog eens uitwisselbaar. Ook bij een organisatie als Rijkswaterstaat geldt dit, al blijkt de afgelopen tijd dat ook daar tegen de randen van de mogelijkheden van BVP wordt aangelopen. (Zie de problemen bij Ballast Nedam en de aanleg van de A15)

Bij ProRail is het inkopen op basis van functioneel specificeren en outputsturing uitstekend, maar de wijze waarop dat met BVP wordt ingezet lijkt toch een paar slagen te ver te gaan. Als dat ten koste gaat van kennis in de eigen organisatie, zeker bij een product dat het bestaansrecht van de organisatie garandeert, zijn de leveranciers misschien niet de beste partij om alle verantwoordelijkheid neer te leggen. Als het misgaat staat namelijk niet de leverancier bij de minister, maar de topman van ProRai